Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
GRÓDEK

Cmentarz żydowski w Gródku znajduje się w zachodniej części miejscowości, około 100 m na zachód od drogi stanowiącej przedłużenie ul. Partyzantów, na terenie zalesionym, w obrębie działki nr 1469 o powierzchni 1,78 ha. Data założenia cmentarza nie jest znana - przypuszczalnie powstał w XIX wieku.

3 lipca 1943 r. na cmentarzu Niemcy rozstrzelali i pogrzebali ponad 30 nieżydowskich mieszkańców wsi Popówka. Ich ciała w 1945 r. lub w 1946 r. ekshumowano i przeniesiono na cmentarz w Królowym Moście. W 1960 r. w miejscu mordu odsłonięto pomnik.

Podczas drugiej wojny światowej rozpoczął się proces dewastacji cmentarza, kontynuowany w kolejnych dekadach. Część nagrobków Niemcy wykorzystali do utwardzania dróg. W karcie ewidencyjnej cmentarza z 1985 r. w rubryce "Ogólny stan zachowania" wpisano: "Macewy zachowane w złym stanie. Teren cmentarza porastają sosny, brzozy, krzaki jałowca", jako istniejące zagrożenia wskazano: "Zatarcie granic cmentarza. Całkowite zniszczenie macew".

Obecnie w obrębie cmentarza znajduje się kilkadziesiąt destruktów nagrobków, w większości w formie betonowych półwalców służących do stabilizowania stel oraz pojedyncze fragmenty wykonanych z granitu nagrobków z inskrypcjami (m.in.. Mindel [córki] Mosze). Na skraju cmentarza znajduje się pomnik z napisem: "W tym miejscu zostało zamordowanych 35 obywateli polskich ze wsi Popówka przez zbirów hitlerowskich w roku 1943. Cześć ich pamięci". Cmentarz jest ogrodzony drewnianym płotem. Granice są częściowo czytelne dzięki ziemnemu obwałowaniu. Teren porasta las mieszany.

Właścicielem cmentarza jest Gmina Gródek. Obiekt jest wpisany do wojewódzkiej ewidencji zabytków oraz do rejestru zabytków nieruchomych województwa podlaskiego.

Tekst: Krzysztof Bielawski
Źródło:
Kotyńska-Stetkiewicz J., Ryżewski G., Gródek, [w:] Województwo podlaskie. Cmentarze żydowskie. W
eryfikacja zasobu wykonana przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, red. M. Rymkiewicz, I. Kosyl, [kps] Warszawa 2018.
Tomecka B., Karta cmentarza nr 13183, [bmw] 1989.
Wiśniewski T., Bóżnice Białostocczyzny. Żydzi w Europie wschodniej do roku 1939, Białystok 1992.
zdjęcia: Artur Cyruk

Cmentarz żydowski w Gródku Gródek - kirkut Gródek - macewa
zniszczony grób nagrobki na cmentarzu żydowskim w Gródku
Poszukujemy wszelkich informacji o tym cmentarzu: jego historii, wyglądzie przed wojną i po jej zakończeniu, procesie dewastacji, nagrobkach znajdujących się poza cmentarzem.
Korespondentom gwarantujemy dyskrecję.
Teksty i zdjęcia są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas