Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
KĘPNO

W 1674 Żydzi osiedlający się w Kępnie otrzymali przywilej kolonizacyjny od właściciela miasta Marcina Konstantego Olszewskiego gwarantujący im prawo do założenia własnego cmentarza. Pierwsze pochówki na cmentarzu żydowskim w Kępnie rozpoczęły się w 1690 r. W 1909 roku cmentarz obejmował już powierzchnię 1, 67 ha. Cmentarz zlokalizowany jest na wzniesieniu na tzw. Grzybowie (koniec ul. Wrocławskiej, początek wsi Chojęcin). Nie był otoczony żadnym płotem. Przed II wojną światową pośród rosnących tam sosen mogło się znajdować nawet 2000 macew wykonanych z marmuru, piaskowca i granitu.

Dewastacja cmentarza rozpoczęła się podczas II wojny światowej. Najcenniejsze macewy zostały wywiezione w głąb Rzeszy i prawdopodobnie wykorzystane jako materiał budowlany. Część Niemcy użyli do budowy basenu przeciwpożarowego na środku rynku w Kępnie, który miał służyć na wypadek nalotów alianckich. Dno i ściany basenu o wymiarach 12 x 20 metrów wyłożone były podwójną warstwą macew i zalane smołą. Wybudowany z macew basen został odkryty podczas prac remontowych na kępińskim rynku 27 listopada 2007 r. Uratowane macewy zostały złożone obok synagogi w Kępnie.

Jeszcze podczas okupacji niemieckiej macewy były wykorzystywane jako materiał budowlany do brukowania dróg oraz podczas budowy osiedla dla przesiedleńców niemieckich.

Dewastacja cmentarza trwała także po wojnie. W 1948 r. komunistyczne władze wykorzystały macewy z kępińskiego kirkutu do budowy "Pomnika Bohaterów", który stanął na kępińskim rynku. Zostały również użyte do budowy pomnika poświęconego "utrwalaczom władzy ludowej", czyli członkom Urzędu Bezpieczeństwa, Milicji Obywatelskiej i Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Pomnik stał na skwerku obok szpitala, gdzie obecnie znajduje się plac zabaw. Odzyskane po rozbiórce pomników macewy zabezpieczono przy synagodze w Kępnie.

Kirkut był też plądrowany przez niektórych mieszkańców Kępna, którzy skuszeni opowieściami o bogactwie Żydów, przekopywali cmentarz w poszukiwaniu kosztowności. Również macewy nadal były grabione i wykorzystywane jako materiał budowlany. W 1959 roku cmentarz został przejęty przez skarb państwa. Górkę zlikwidowano, ziemia cmentarna posłużyła między innymi jako podkład do budowy dróg.

W 2009 roku Urząd Miasta i Gminy Kępno skatalogował uratowane macewy zgromadzone wokół synagogi. Macewy opisał i sfotografował Bogdan Rachuta z Ostrowa Wielkopolskiego. Dzięki uprzejmości burmistrz p. Jolanty Jędreckiej, opisane macewy znalazły się w tej wirtualnej bazie cmentarzy. Obecnie toczą się rozmowy dotyczące stworzenia godnego miejsca pamięci żydowskiej społeczności w Kępnie.


Na podstawie książki Mirosława Łapy Kępińscy Żydzi oprac. Patrycja Karwan-Makosch
zdjęcia: Małgorzata Frąckowiak
Polecamy odwiedzenie stron:
http://cmentarze-kepno.pl

Poniżej prezentujemy zdjęcia macew z cmentarza w Kępnie, znajdujących się na terenie posesji
na pograniczu wsi Bralin i Chojęcin, przy ul. Kępińskiej 30 (foto: M. Płoszaj)
macewy użyte do brukowania podwórza w Kępnie macewy użyte do brukowania podwórza w Kępnie macewy użyte do brukowania podwórza w Kępnie macewy użyte do brukowania podwórza w Kępnie
Poszukujemy wszelkich informacji o tym cmentarzu: jego historii, wyglądzie przed wojną i po jej zakończeniu, procesie dewastacji, nagrobkach znajdujących się poza cmentarzem.
Korespondentom gwarantujemy dyskrecję.

Teksty i zdjęcia są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.

strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas