Kliknij, aby dodać stronę do ulubionych
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas
MUSZYNA
     
   

"Kirkut w Muszynie jest mały i przepięknie położony:
na stromym zboczu, na krawędzi wysokiego lasu świerkowego,
z dala od siedzib ludzkich, przy zagrodzie bartnika".
Tadeusz M. Trajdos, Cmentarze w uzdrowiskach

Cmentarz żydowski w Muszynie znajduje się w południowo-wschodniej części miejscowości, przy Smarkatym Potoczku. Z centrum miejscowości można dojść do niego ulicą Ogrodową i za ośrodkiem wczasowym Jastan kierując się ścieżką wiodącą nad potokiem w kierunku Stadła. W latach dziewięćdziesiątych cmentarz został ogrodzony płotem z żerdzi. Od strony zachodniej widoczne są też pozostałości oryginalnego muru, wzniesionego niegdyś z płaskich kamieni. Od strony ścieżki umieszczono dwie tablice. Na jednej z nich wyryto Gwiazdę Dawida oraz napis: "Cmentarz żydowski. Teren prawnie chroniony. Uszanuj miejsce spoczynku zmarłych. Renowację cmentarza wykonano ze środków Fundacji Wiecznej Pamięci. Muszyna 1995". Na drugiej tablicy zamieszczono poniższą informację: "Cmentarz żydowski - kirkut - założony został w XIX wieku. Usytuowany jest pod lasem sosnowym, na zakręcie ul. Ogrodowej. Spośród 84 płyt nagrobnych zachowanych na cmentarzu, tylko kilka grobów jest odnowionych. Reszta uległa częściowemu uszkodzeniu lub zniszczeniu. Groby są pozostałością po Żydach zamieszkujących Muszynę od czasów rozbiorów (wcześniej istniał zakaz osiedlania się innowierców w mieście, wydany przez biskupów krakowskich, właścicieli grodu). W pierwszych latach II wojny światowej wszyscy muszyńscy Żydzi zostali wywiezieni i wymordowani w gettach w Grybowie i Bobowej".

Na terenie o powierzchni 0,3 ha przetrwało około osiemdziesięciu macew. Wyraźny jest rzędowy układ grobów oraz podział nekropolii na starą (po lewej stronie od bramy) i młodszą część. Wśród traw można odnaleźć groby ofiar Holocaustu. Dzięki zaangażowaniu prof. Leszka Hońdo z Katedry Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, wykonana została inwentaryzacja zachowanych nagrobków.

Podobnie jak na innych cmentarzach żydowskich, także tu dominują inskrypcje w języku hebrajskim. Pojawiające się na niektórych macewach napisy w języku polskim są dowodem przenikania kultur i asymilacji niektórych Żydów z Muszyny. Przytoczmy tu tłumaczenie treści jednego z epitafiów: "I będzie oczyszczał synów Lewiego. Tu został pochowany mąż prawy i szanowany. Czynił całe swoje życie czyny miłosierdzia. Swoje działania i handel prowadził sumiennie. I żył z trudu swoich rąk całe swoje życie. To jest nasz nauczyciel, pan i mistrz Menachem Mendel syn naszego nauczyciela, pana i mistrza Pesacha ha-Lewi. Zmarł w wieku 54 lat w dniu 14 ijar 694. Niech jego dusza będzie związana w węzeł życia wiecznego".

tekst: K. Bielawski

Muszyna - tablica na cmentarzu żydowskim Cmentarz żydowski w Muszynie Muszyna - kirkut macewy w Muszynie
foto: Mieczysław Ochwat foto: Mieczysław Ochwat foto: Mieczysław Ochwat foto: Mieczysław Ochwat
Cmentarz żydowski w Muszynie Cmentarz żydowski w Muszynie Cmentarz żydowski w Muszynie Cmentarz żydowski w Muszynie
foto: Barbara Bajarka foto: Barbara Bajarka foto: Barbara Bajarka foto: Barbara Bajarka
Cmentarz żydowski w Muszynie Cmentarz żydowski w Muszynie Cmentarz żydowski w Muszynie Cmentarz żydowski w Muszynie
foto: Barbara Bajarka foto: Barbara Bajarka foto: Barbara Bajarka foto: Barbara Bajarka
Poszukujemy wszelkich informacji o tym cmentarzu: jego historii, wyglądzie przed wojną i po jej zakończeniu, procesie dewastacji, nagrobkach znajdujących się poza cmentarzem.
Korespondentom gwarantujemy dyskrecję.
Teksty i zdjęcia są chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materiałów możliwe wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji.
strona główna cmentarze warto wiedzieć księga gości napisz do nas