Z PAMIÊTNIKA BABCI
Holocaust w oczach wo³ominian

Poni¿ej zamieszczamy fragmenty pamiêtnika, prowadzonego przez jedn± z mieszkanek Wo³omina. Na pro¶bê udostêpniaj±cej nam pamiêtnik wnuczki nie podajemy imienia i nazwiska Autorki.


27 I 1943
(....)W Warszawie u ¯ydów by³y rozruchy, na torach coraz to znajduj± zabitych, albo z po³amanymi rêkami i nogami sami siê zg³aszaj±. £apania trochê przycich³y.(....) Wczoraj rano id±c do miasta widzia³am na torze zabitego. Podobno ¯ydzi uciekali z poci±gu, wywozili ich z getta i niemcy do uciekaj±cych strzelali. Tak le¿a³o na torach piêæ osób. Widzia³am tylko jednego, by³ poowijany w jakie¶ ga³gany, chudy i zimny. Obok rozrzucone by³y jakie¶ papiery, na jednym adres: Gartenstrasse. Gdy wraca³am, ju¿ go gdzie¶ uprz±tniêto.(....)
(...)Jasio widzia³ ¯yda jak szed³ ko³o parkanu. Obraz nêdzy. Podobno pêdz± mê¿czyzn do okopów na wschód.(...) Widzia³am ¯ydówkê m³od±, spuchniêt±, pokrwawion±, sz³a za jak±¶ fur±, pyta³a siê: - "Daleko jeszcze?" Sz³a, ¿eby j± zastrzelili prêdzej. Oczy zupe³nie têpe. Gdzie¶ na Mi³ej siedzia³a ze z³aman± nog±, odpêdza³a dzieci od siebie (tam jest szko³a) "- Id¼cie, bo mog± i was zabiæ"(....)

2 V 1943
(....)U nas widaæ ci±gle dym. To pali siê w Warszawie getto. By³y wielkie wichury w nasz± stronê, to nanios³o spalonych papierów z ¿ydowskim drukiem, a dym siêga³ nad nami, a¿ na drug± stronê nieba. Wieczorem by³y ³uny. Którego¶ dnia sz³a sobie ta obdarta z os³oniêt± twarz±. Pyta³a siê gdzie tu tor. Mieszkamy przy torze, wiêc nas to zdziwi³o. "- Gdzie tu kupuje siê bilet, ¿eby jechaæ?" A wiêc stacja. Pokazali¶my. To ¯ydówka ob³±kana, czy taka przera¿ona. (....)

12 V1943
(....) Dzi¶ getto pali³o siê w innym punkcie, bardziej na po³udnie. Podobno to jakie¶ ma³e getto od Siennej. Tu Basia widzia³a zabit± ¯ydówkê obdart± i podobno rannego ¯yda rozbierali z butów. ¯ywno¶æ stania³a, podobno to w zwi±zku z likwidacj± getta.(....)

5 VII 1944
(....)W Jadowie z³apano ¯ydówkê z Wo³omina. Wyda³a ch³opa, który j± ukrywa³ i wskaza³a ukryte z³oto. Wyda³a te¿ 6 ¯ydów z Wo³omina. U nich znaleziono 3 kg z³ota i bi¿uteriê. Wszystkich zabili.(...)

powrót do strony g³ównej
Teksty i zdjêcia s± chronione prawem autorskim.
Wykorzystanie materia³ów mo¿liwe wy³±cznie po uzyskaniu pisemnej zgody Redakcji